Onderwijsconsulent Floor Oostendorp monsterde aan bij SWV PO-ZK toen Passend Onderwijs nog in de kinderschoenen stond. Nu ze ruim 12 jaar later naar het oosten van het land verhuist, blikt ze terug op haar Zuid-Kennemerlandse jaren.

Jouw carrière in vogelvlucht, hoe ben je bij PO-ZK beland?
Ruim 12 jaar geleden ben ik door Lucas (Rurup, vorige directeur PO-ZK) gevraagd om met de start van Passend Onderwijs – toen nog Weer Samen Naar School - de scholen te begeleiden bij het opstellen van hun schoolondersteuningsprofiel, het SOP. Destijds noemden we dat nog onderwijsprofielen.

Zuid Kennemerland werd een van de pioniers van Passend Onderwijs. Scholen kregen onder meer de opdracht om concreet en meetbaar te beschrijven hoe ze afstemden op hun eigen populatie. Termen als schoolweging en spreiding gebruikten we toen nog niet, maar we probeerden scholen al wel uit te dagen om te kijken naar hun eigen populatie in plaats van naar de landelijke norm. Dit was een ontzettend leuke en leerzame opdracht, waardoor ik bovendien in sneltreinvaart veel scholen in de regio leerde kennen. Toen kort daarna een vacature voor onderwijsconsulent vrijkwam, heb ik daar op gesolliciteerd.

Wat heeft jou zo lang bij PO-ZK gehouden?
Het werk van een onderwijsconsulent is heel afwisselend: het ene moment zit je in een verdiepend gesprek met een intern begeleider over de invloed van de schoolweging op het onderwijsaanbod; het andere moment sluit je aan bij een overleg met de kwaliteits- en beleidsmedewerkers van de besturen over de impact van zorgplicht. En weer later denk je kritisch mee met een nieuw project van een collega. Iedere dag is anders en vraagt andere vaardigheden. Dat maakt dit werk ongelooflijk leuk.

Ik moet bekennen dat ik niet had gedacht hier zó lang te werken. Er was echter steeds weer een beweging die mijn aandacht vereiste én die energie gaf. Ook thuis veranderde er veel. Ik heb inmiddels twee prachtige dochters en een bonusdochter. Meer dan genoeg dus om me te blijven ontwikkelen. Ik voel oprecht dankbaarheid voor wat ik heb mogen leren en ervaren hier bij PO-ZK. Nu is het tijd geworden voor iets nieuws en iets anders.

Wat fascineerde jou in het bijzonder in jouw werk?
Ik heb heel veel fascinerende dingen gezien in mijn werk. Vaak in positieve zin, zoals bijvoorbeeld de veerkracht van leerkrachten. De omstandigheden waarin leerkrachten hun werk moeten doen, zijn lang niet altijd ideaal. Toch heb ik gezien dat zij, door zich te focussen op hun eigen plek en de invloed die ze daar kunnen uitoefenen, tot heel veel in staat zijn.

En dan de kracht van het samenwerken. Kijk naar alle Kernteams die in de afgelopen vijf jaar van de grond zijn gekomen. Of het scala aan intervisie groepen waarin professionals leren van en met elkaar. Ik blijf het bijzonder vinden wat er gebeurt als we elkaar vinden op inhoud, ongeacht waar we vandaan komen.
Daarnaast heb ik veel mensen mogen spreken die de moed hadden zich kwetsbaar op te stellen en aangaven het even niet te weten. Bij de erkenning van het niet-weten ligt toch de eerste stap naar verandering en groei.

Wat zou je scholen willen meegeven voor de toekomst?
Lastig. Alsof ik zou weten wat scholen kan helpen voor de toekomst. Dat weet ik eigenlijk niet. Ik weet wel wat mezelf veel inzichten heeft gegeven. En dat is de systemische kijk op gedoe. De afgelopen jaren heb ik me ondergedompeld in het systemische gedachtengoed. Met systemisch kijken ga je niet op zoek naar de oplossing voor een probleem, maar je zoomt uit. Je kijkt in feite naar wat het probleem jou wil vertellen. Waar doet het zich nog meer voor? Bij wie doet het zich nog meer voor? Wat vraagt het probleem van een ieder? Wanneer ontstond het? Wat levert het op? Het systemische kijken is er een van uitzoomen, ruimte maken en patronen herkennen. En bovenal: van erkennen wat er is. Vanuit deze visie zijn er twee vragen die je eigenlijk altijd wel kunt stellen. 'Waarvoor is dit probleem een oplossing?' en 'Wat vraagt er nog om erkenning?'

Over het algemeen vinden we een probleem hinderlijk, irritant en moet het weg of opgelost. Dat is een haast instinctieve reactie van de mens. Maar met dat wegduwen gaan we voorbij aan de reden van het probleem. Waarom is het er eigenlijk? En wat lost het probleem op? Als we dat beter begrijpen, of inzien, wordt er vaak een veel groter veld (systeem) zichtbaar met bergen informatie over bedoeling en mogelijke beweging. Veel gedoe gaat over wat niet letterlijk zichtbaar is, over wat niet gezegd mag worden maar wel altijd aanwezig is. Wat wordt er weggeduwd, maar verschijnt keer op keer weer via de achterdeur? Door hierover na te denken, creëer je ruimte.

Wat ga je doen als je hier straks de deur dicht doet?
Dan doe ik een deur open aan de andere kant van het land. Ik ga met mijn gezin verhuizen naar Oosterbeek. We hebben het geluk om daar op een heel mooie en fijne plek te mogen gaan wonen.
Deze laatste periode staat in het teken van afscheid nemen. Ik neem wat mee en ik laat wat achter. Maar één ding is zeker: ik voel me gedragen door de lieve en dankbare woorden, door het laatste contact met de scholen en met de waardevolle uitwisseling die dit afscheid met zich mee brengt.

Het ga iedereen heel goed!